http://baodatviet.vn/kinh-te/tai-chinh/tang-von-metro-so-1-len-47000-ty-thieu-roi-lai-xin-3338291/
Tuyến metro Bến Thành – Suối Tiên tăng vốn lên 47.000 tỷ đồng là một sai lầm và
Tuyến metro Bến Thành – Suối Tiên tăng vốn lên 47.000 tỷ đồng là một sai lầm và
TP.HCM phải chịu trách nhiệm về vấn đề này.
Một sai lầm
Một sai lầm
Tiếp tục đưa ra quan điểm xung quanh việc tăng vốn tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) từ 19.000 tỷ đồng lên 47.000 tỷ đồng, TS Nguyễn Bách Phúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Khoa học công nghệ & Quản lý TP. HCM HASCON bày tỏ nhiều băn khoăn.
Theo đánh giá của ông Phúc, việc phê duyệt dự án tăng vốn metro nói trên, đã vi phạm các luật: Nghị quyết của Quốc hội về việc phê duyệt chủ trương đầu tư, luật đầu tư, luật đầu tư công.
Ông Phúc dẫn chứng, trước năm 2006, Quốc hội đã có Nghị quyết, bất cứ dự án nào với vốn đầu tư trên 20.000 tỷ thì Chính phủ phải trình Quốc hội báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, để Quốc hội xem xét và bỏ phiếu thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư.
Tuyến metro Bến Thành – Suối Tiên tăng vốn lên 47.000 tỷ đồng là một sai lầm nghiêm trọng và TP.HCM phải chịu trách nhiệm về vấn đề này.
Thời điểm năm 2009 khi TP. HCM trình dự án này, tổng dự toán công trình này là 1,09 tỷ USD (tương đương19.000 tỷ đồng), tức là dưới mức 20.000 tỷ mà Quốc hội hạn định. Do đó TP.HCM chỉ cần trình Thủ tướng phê duyệt chứ không cần trình Quốc hội.
Nhưng năm 2010, Quốc hội có nghị quyết mới, nâng mức 20 nghìn tỷ lên 35 nghìn tỷ đồng, có nghĩa, những công trình trên 35.000 tỷ đồng thì chủ đầu tư phải làm Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, để Chính phủ trình Quốc hội thông qua Chủ trương đầu tư
Năm 2011, TP. HCM điều chỉnh dự án, nâng tổng mức đầu tư lên 2.49 tỷ USD (tương đương 47.000 tỷ đồng).
“Mức dự toán trên đã tăng gấp 2,4 lần so với thời điểm ban đầu, cao hơn hạn mức 35 nghìn tỷ của Quốc hội.
Thế nhưng, không nghe nói TP. HCM trình Chính phủ, và Chính phủ trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư. Đây là một lỗi rất lớn và cần phải xem xét lại một cách nghiêm túc, xem ai là người vi phạm”, ông Phúc nhấn mạnh.
Bàn về vấn đề này, Ths Nguyễn Văn Năng, giảng viên một trường công nghệ kỹ thuật tại TP. HCM cũng cho rằng mức tăng vốn của dự án tuyến Metro Bến Thành – Suối Tiên quá cao và cần phải nhìn nhận một cách nghiêm túc.
Theo ông Năng, công nghệ tàu điện ngầm được xếp vào dạng đắt đỏ. Đặc biệt khi các thiết bị có nguồn gốc từ Nhật Bản thì giá trị sẽ cao hơn.
“Việc tuyến metro số 1 tăng thêm gần 1,4 tỷ USD so với ban đầu là quá lớn. Theo tôi nguyên nhân chủ yếu do dự toán ban đầu của chúng ta chưa tốt. Chúng ta chỉ tính toán những phần lớn mà bỏ qua các chi tiết nhỏ. Cho nên trong quá trình thi công phát sinh ra bất cứ vấn đề gì thì sẽ dẫn tới tăng vốn, đội giá.
Ngoài ra do metro là một phương tiện mới mẻ nên năng lực của chúng ta vẫn còn hạn chế. Cùng với đó việc giám sát, kiểm tra chưa được thực hiện một cách nghiêm túc nên hiệu quả đầu tư không cao”, ông Năng nhấn mạnh.
Không thể thiếu rồi lại xin Trung ương
Một vấn đề khác được TS Nguyễn Bách Phúc chỉ ra, đó là TP. HCM đã khởi công dự án Metro Bến Thành – Suối Tiên vào tháng 8/2012 khi Quốc hội chưa thông qua chủ trương đầu tư.
Theo ông Phúc, công trình này đã thi công được gần 5 năm, nhưng đang rơi vào tình cảnh nguy ngập: Không có tiền đầu tư, không có tiền trả nợ, dẫn đến nguy cơ bỏ dở công trình.
“Đây là hệ lụy về những thiếu sót trong phê duyệt dự án”, ông Phúc khẳng định.
Đối chiếu với các luật của Việt Nam, vị chuyên gia chỉ rõ, dự án muốn thực hiện cần phải có báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, và tiếp theo là báo cáo nghiên cứu khả thi.
“Phải chứng minh được, không những hiệu quả kinh tế xã hội của dự án, mà còn phải chứng minh được khả năng sắp xếp và huy động vốn cho dự án. Vì vậy dự án này “đứt hơi” giữa chừng thật ra không có gì là lạ.
Tôi thấy không chỉ tuyến Metro Bến Thành – Suối Tiên mà nhiều dự án khác của chúng ta đều không nói rõ vấn đề sắp xếp vốn, ngay trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Với dự án này, ngay từ đầu phải làm rõ: Ai sẽ là những người đóng góp vốn vào dự án? Phần Chính phủ đóng góp bao nhiêu, phần TP. HCM tham gia như thế nào? Việc này không được quy định cụ thể nên dẫn đến hệ lụy hôm nay”, ông Phúc nhấn mạnh.
Vị chuyên gia cũng không đồng tình với lập luận cho rằng tuyến metro Bến Thành – Suối Tiên có ý nghĩa quan trọng trong hệ thống giao thông quốc gia nên Chính phủ phải lấy tiền chỗ khác để giải quyết việc này.
Theo TS Nguyễn Bách Phúc, TP. HCM phải chịu trách nhiệm trước tình trạng hiện nay của về dự án metro Bến Thành – Suối Tiên. Bởi lẽ TP đã triển khai dự án khi chưa có sự chuẩn bị về vốn.
“Hiện nay UBND TP. HCM đang cố gắng tìm cách “cứu” dự án, bằng cách ra sức “xin” Chính phủ cấp tiền cho dự án. Không thể suy nghĩ như vậy được. Làm thế sẽ tạo ra những tiền lệ xấu về sau.
Theo tôi, nếu TP. HCM không tự xoay được tiền thì bắt buộc phải dừng dự án. Không thể cứ làm rồi thiếu lại xin Trung ương.
Cùng với việc dừng dự án, phải xem xét lại trách nhiệm của các cá nhân, tập thể liên quan đến sự trì trệ và yếu kém của dự án này”, ông Phúc nhấn mạnh.
Một vấn đề khác được TS Nguyễn Bách Phúc nhắc đến, đó là số tiền vốn của dự án metro Bến Thành – Suối Tiên tăng lên quá lớn trong bối cảnh ngân sách nhà nước đang gặp nhiều khó khăn.
“TP.HCM nên làm lại các thủ tục ban đầu sao cho đúng Luật pháp Việt Nam. Làm đúng luật pháp, sẽ có thể tìm ra lối thoát minh bạch”, ông Phúc nói thêm.
Trong khi đó, Ths Nguyễn Văn Năng đề nghị phải đánh giá lại toàn diện dự án metro Bến Thành – Suối Tiên.
Theo ông Năng, Trung ương cần tập hợp các chuyên gia am hiểu về tàu điện ngầm của Việt Nam hoặc có thể thuê các chuyên gia uy tín của nước ngoài để thanh tra lại dự án. Từ đó đánh giá xem TP. HCM đã làm được bao nhiêu % và những phần còn thiếu sót nằm ở hạng mục nào.
“Giá thành của từng phần cũng cần kê khai cụ thể, chi tiết. Từ các thống kê trên, chúng ta cộng dồn vào rồi so sánh với dự toán mà TP. HCM đưa ra. Nếu thấp hơn thì phải yêu cầu TP. HCM hạ xuống. Chúng ta bắt buộc phải thanh tra chứ không còn cách nào khác”, ông Năng nhấn mạnh.
Nguyễn Hoàn
No comments:
Post a Comment