Rất
nhiều người dân ở 2 thành phố lớn nhất cả nước là Hà Nội và TP.HCM vẫn ao ước:
giá như giao thông thành phố lúc nào cũng 'bình yên' như những ngày tết.
Ùn tắc,
kẹt xe ngày càng trầm trọng đã thực sự trở thành nỗi ám ảnh đối với mỗi người
dân sinh sống, làm việc ở các khu đô thị lớn trên cả nước.
Hàng chục ngàn người về quê khiến đoạn đường xung quanh khu vực Bến xe miền Đông (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) bị ùn ứ nghiêm trọng, hành khách sợ trễ chuyến đành xuống xe buýt, taxi để đi bộ vào bến.
4,2 triệu xe máy trên đường vào giờ cao điểm
|
Theo TS
Nguyễn Bách Phúc, Chủ tịch Hội Tư vấn khoa học công nghệ và quản lý HASCON,
Viện trưởng Viện Điện - Điện tử - Tin học (EEI), nguyên nhân chính của nạn kẹt
xe nghiêm trọng ở TP.HCM hiện nay là do có quá nhiều xe gắn máy. Thống kê mới
nhất cho thấy, TP này có tới gần 6 triệu xe máy (chiếm 1/3 lượng xe máy cả
nước).
Như vậy 1
người đi xe gắn máy sẽ chiếm dụng diện tích mặt đường là 4,8 m2/1,17
người = 4,1 m2/người. Trong khi đó, một xe buýt trung bình chở 45
người, rộng 2,5 m, dài 9 m, khi chạy trên đường phải có khoảng cách an toàn tối
thiểu, bên cạnh là 0,5 m, với xe phía trước là 3 m, diện tích chiếm dụng mặt
đường khi lưu hành là (2,5 m + 0,5 m) x (9 m + 3 m) = 36 m2. Tương
đương một người đi xe buýt sẽ chiếm dụng diện tích mặt đường là 36 m2/45
người = 0,8 m2.
"Tính
như vậy để thấy, 1 người đi xe gắn máy chiếm dụng diện tích mặt đường lớn hơn
so với 1 người đi xe buýt tới 5,13 lần. Giả sử mọi người không đi xe gắn máy
như hiện nay, mà tất cả đều đi xe buýt thì mức độ kẹt xe sẽ giảm đi hơn 5
lần", TS Phúc kết luận và nói thêm, trên thế giới không có nước nào, không
có thành phố nào lại dùng nhiều xe gắn máy như TP.HCM.
Ùn tắc,
kẹt xe vốn đã quá quen thuộc với người dân Sài Gòn, nhưng kẹt dây chuyền, diễn
ra cả ngày và liên hoàn trên nhiều tuyến đường trung tâm thì chưa bao giờ nặng
nề như tuần qua.
Vào giờ cao điểm, toàn thành phố sử dụng 70% tổng số xe gắn máy thì có tới 4,2 triệu xe gắn máy và 4,91 triệu người lưu thông trên đường. Nếu sử dụng xe buýt thì chỉ cần 110.000 xe. Nếu sử dụng phương án xe buýt phủ khắp các đường phố cũng chỉ cần 157.000 xe.
Theo các chuyên gia, những TP lớn ở các nước tiên tiến đều có một hệ thống giao thông công cộng hoàn chỉnh gồm: xe buýt động cơ diezen, loại nhỏ cỡ 12 chỗ ngồi và loại lớn từ 45 chỗ ngồi trở lên, xe buýt chạy điện (troleibus), xe điện bánh sắt (tramvai), tàu điện ngầm (metro).
Tại nhiều
cửa ngõ TP.HCM, từ lâu kẹt xe luôn là nổi ám ảnh của hàng chục ngàn người dân.
Cứ giờ tan tầm, đường phố ngập tràn xe cộ nối đuôi nhích từng chút một, vừa gây
căng thẳng, mệt mỏi và lãng phí.
Bên
cạnh đó, hệ thống xe buýt giờ giấc xuất phát tại các bến đỗ là khá chính xác…
Nhiều ý
kiến lo ngại việc Sở GTVT TP.HCM dự kiến chuyển đường 2 chiều thành 1 chiều ở
một số tuyến đường nhằm kéo giảm tình trạng kẹt xe có thể sẽ khiến tình trạng
trở nên nghiêm trọng hơn.
Thực
tế, với hệ thống xe buýt như trên, cho dù chúng ta có rất nhiều giải pháp để
vận động người dân đi xe buýt thì người dân vẫn cứ thích đi xe gắn máy, tỷ lệ
người đi xe buýt vẫn không tăng thêm.
Đầu tiên là phải tính tổng số lượng xe buýt cần thiết để thay cho xe gắn máy. Ông Phúc tính toán, mức giá bình quân 1 xe buýt 45 chỗ khoảng 55.000 USD. Nếu đầu tư 157.000 xe mới thì tổng tiền đầu tư hết 8,63 tỉ USD. Vốn đầu tư cơ sở hạ tầng khác như: bến bãi, xưởng bảo dưỡng, sửa chữa, trạm chờ... chiếm khoảng 30%, tương đương 2,59 tỉ USD. Như vậy, tổng số tiền đầu tư để xe buýt thay thế cho 6 triệu xe gắn máy là 11,22 tỉ USD. "1 km metro hết 170 triệu USD. Tính ra, số tiền này chỉ tương đương với tiền xây dựng 66 km metro mà thôi" - TS Phúc tính toán.
Chỉ có 2 nguyên nhân cơ bản dẫn đến kẹt xe tại VN là ý thức người dân và hạ tầng phát triển không kịp với nhu cầu. Vì vậy, phải dùng luật để nâng cao ý thức người dân. Tại mỗi điểm nghẽn đó, phải luôn có 2 - 3 cảnh sát giao thông điều hành hướng dẫn xe đi đúng luật nhằm tránh tình trạng mạnh ai nấy đi, thậm chí phạt nặng gấp 5 lần nếu sai luật. Về lâu dài, theo kinh nghiệm tại các quốc gia phát triển, chỉ có metro là giải pháp tuyệt vời nhất để giải quyết nạn kẹt xe TP.HCM. Trung tâm Hàn Quốc, Nhật, Singapore đều có metro và hệ thống này đã giải quyết đến 50% nạn kẹt xe. Nhưng metro cũng cần quy hoạch tại các vị trí chiến lược, đông dân, nhiều dự án căn hộ gần kề nhau.
TS Nguyễn Đức Thái
Sử dụng dải phân cách di động
Ở nhiều tuyến đường 2 chiều có dải phân cách cứng bằng kim loại, nhưng theo tôi, chúng ta nên thiết kế các dải phân cách di động để có thể lấn sang trái - phải chừng 0,5 - 1 m vì thường kẹt xe chỉ xảy ra ở một chiều. Bên nào thoáng thì lấn qua để mở rộng diện tích cho bên đang bị kẹt. Có thể áp dụng công nghệ tự động, điều khiển từ xa hay giao cho lực lượng công an phường quản lý sử dụng để điều tiết cho phù hợp với tình hình thực tế tại từng thời điểm. Về mặt kỹ thuật, việc này không khó, ít tốn kém và có thể làm nhanh.
Về mặt chủ quan, tình trạng kẹt xe chính do người tham gia giao thông góp phần gây nên. Ở các chốt đèn giao thông, khi đã có đèn vàng thậm chí đèn đỏ ai cũng cố tình “ăn cắp” vài giây để vượt lên, đặc biệt ô tô, taxi, xe buýt là các đối tượng thường xuyên “ăn cắp”. Đó là nguyên nhân gây nên kẹt xe ở nội đô. Vì vậy, cần tăng mức phạt đối với hành vi vượt đèn đỏ, thậm chí tước giấy phép lái xe để làm gương.
Một người dân ở TP.HCM
Chí Nhân - Hằng Nga
No comments:
Post a Comment