Nhà máy xi măng Hạ Long - một trong những dự án đầu tư ngoài ngành - dẫn tới thua lỗ triền miên của Tổng CTCP Xây lắp Dầu khí. Ảnh TL/SGT
Giá trị sổ sách 2.000 đồng/cổ phiếu
Những nhà đầu tư lạc quan có thể cảm thấy nản lòng. Theo báo cáo tài chính hợp nhất quí 2-2014, nửa đầu năm nay PVX lỗ thêm 317 tỉ đồng, nâng số lỗ lũy kế lên 3.292 tỉ đồng và làm vốn chủ sở hữu tụt xuống 868 tỉ đồng. Giá trị sổ sách của cổ phiếu PVX chỉ còn 2.170 đồng. So với thị giá 5.000 đồng/cổ phiếu (giá đóng cửa ngày 15-8-2014), nhà đầu tư đang trả cho PVX một cái giá gấp gần 2,5 lần giá trị thực.
Vốn còn từng đó, tổng công ty đang “cõng” trên lưng khoản nợ ngắn hạn 1.837 tỉ đồng, nợ dài hạn 647 tỉ đồng tức nợ gấp 2,86 lần vốn chủ sở hữu. Dĩ nhiên hiện nay PVX đang sống bằng đòn bẩy tài chính. Giả sử vì một lý do nào đấy, các ngân hàng không cho vay nữa, PVX chắc sẽ “ngồi chơi xơi nước”. Còn nếu không, các chủ đầu tư các công trình mà PVX thi công sẽ phải ứng trước tiền cho tổng công ty. Doanh nghiệp giờ chỉ bán sức lao động, làm thuê đúng nghĩa.
Nhiều người đã không thể nào hiểu nổi và đến giờ vẫn không hiểu vì sao trong khi các tổng công ty khác của PetroVietnam tập trung vào ngành nghề kinh doanh chính, ăn nên làm ra, tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận “ầm ầm”, thì PVX rơi từ vũng lầy này vào vũng lầy khác! Một trong những vũng lầy đó là đầu tư dàn trải, ngoài ngành, từ bất động sản đến thương mại, khách sạn, xi măng... PVX có vài chục công ty con, công ty liên kết và đến cuối tháng 6 vừa qua, tổng công ty phải trích lập dự phòng giảm giá chứng khoán dài hạn và ngắn hạn 772 tỉ đồng, tăng gần gấp ba so với số đầu năm. Mười mấy công ty con, liên kết của PVX niêm yết tại Hose, Hnx, và UpCom làm ăn bê bết, sống ngắc ngoải, giá cổ phiếu thuộc nhóm thấp nhất trên sàn 1.000-4.000 đồng.
“Giải cứu cá voi”
Đáng lẽ PVX đã bị hủy niêm yết bắt buộc do lỗ ba năm liên tiếp nếu không có sự kiện cuối tháng 1-2014 tổng công ty có văn bản gửi Hnx giải trình kết quả kinh doanh năm 2011, theo đó theo ý kiến của Kiểm toán Nhà nước, PVX điều chỉnh kết quả kinh doanh năm 2011 từ lỗ thành có lãi 591 triệu đồng. Con số lãi vài trăm triệu đồng đã giúp PVX được ở lại sàn Hà Nội.
Song giới tài chính không tỏ ra vui mừng như bản thân doanh nghiệp. Một số tổ chức đầu tư đã từng nắm giữ cổ phiếu PVX và đã phải bán tống bán tháo, đau xót cắt lỗ (trong đó có Quỹ Market Vectors Vietnam ETF), nghi ngờ khả năng tổng công ty tự thân vận động, tìm được hiệu quả kinh doanh. Đại diện một quỹ đầu tư nhận xét ngay cả khi được “giải cứu”, “người bệnh” PVX cần thời gian dài tĩnh dưỡng mới có thể phục hồi.
Tuy nhiên, một bộ phận nhà đầu tư khác lại không nhìn nhận trần trụi như thế. Họ cho rằng, thứ nhất PVX đảm đương gần như toàn bộ mảng xây lắp, tức một trong những hoạt động cốt lõi của dầu khí và xét về quy mô ban đầu (trước khi mất quá nhiều vốn vì lỗ) tổng công ty ngang ngửa với những doanh nghiệp lớn khác của PetroVietnam. Tập đoàn Dầu khí có khoảng 10 con “cá voi doanh nghiệp”, thì PVX là một trong những cá voi ấy. Lẽ nào PetroVietnam lại để “cá voi ngạt thở”?
Thứ hai, nếu PVX bị hủy niêm yết, hình ảnh ngành dầu khí bị vạ lây. Đành rằng đã có một vài công ty con của PVX bị hủy niêm yết bắt buộc, nhưng chúng là những “con cá nhỏ”, lên sàn xuống sàn cũng không sao. PVX thì khác. PVX là đơn vị niêm yết quy mô nhất từ trước đến nay đối mặt nguy cơ bị hủy niêm yết bắt buộc.
Thứ ba, PetroVietnam hiện đang nắm giữ 54,54% cổ phần PVX. Một khi PVX mất vốn chủ sở hữu, PetroVietnam mất tiền, mà không phải mất ít, mất hàng ngàn tỉ đồng.
Nguồn tin đáng tin cậy cho biết lãnh đạo PVX đã bị PetroVietnam kiểm điểm trách nhiệm để tổng công ty thua lỗ. Kiểm điểm rồi, giải cứu vẫn phải giải cứu. Ngày 7-4-2014, PVX gửi HNX văn bản giải trình, phương án khắc phục tình trạng bị kiểm soát. Tổng công ty nhấn mạnh, đến năm 2020, đã ký hàng loạt hợp đồng và đang thi công những công trình trọng điểm của PetroVietnam như dự án Nhiệt điện Thái Bình 2; Nhiệt điện Quảng Trạch 1; Nhiệt điện Long Phú 1; kho chứa LPG lạnh Thị Vải; đường ống dẫn khí lô B Ô Môn; Khu liên hiệp lọc hóa dầu Nghi Sơn... Và PVX cam kết “đấu thầu để tìm kiếm, bổ sung nguồn việc; thoái vốn đầu tư không thuộc ngành nghề chính; xử lý công nợ, chủ động làm việc với ngân hàng để tái cơ cấu nợ...”.
“Được ăn cả, ngã về không”
Để tránh án hủy niêm yết, năm nay PVX phải có lãi ít nhất một đồng. Điều đó có nghĩa nửa cuối năm tổng công ty phải có lợi nhuận sau thuế nhiều hơn 317 tỉ đồng. Những nhà đầu tư đang sở hữu cổ phiếu PVX sẽ phải đặt cược niềm tin vào tổng công ty.
Trước hết phải thừa nhận mặc dù vẫn còn lỗ, số lỗ nửa đầu năm nay của PVX chỉ bằng 25,8% so với cùng kỳ (cùng kỳ lỗ 1.226 tỉ đồng), tức là tốc độ lỗ đã giảm. Kế đó doanh thu tăng mạnh, từ 1.832 tỉ đồng sáu tháng đầu năm ngoái lên 3.237 tỉ đồng đầu năm nay và lợi nhuận gộp bán hàng, cung cấp dịch vụ đã dương. Chi phí lãi vay giảm ngoạn mục từ 234 tỉ về 31,6 tỉ đồng. Chi phí quản lý doanh nghiệp giảm 90 tỉ đồng.
Ngoài ra cần ghi nhận nỗ lực xử lý nợ của PVX. Tổng nợ vẫn còn cao, nhưng đang giảm. Nợ ngắn hạn giảm được 639 tỉ đồng so với cùng kỳ; nợ dài hạn giảm 375 tỉ đồng. Tổng công ty đã trích lập 1.381 tỉ đồng dự phòng các khoản phải thu khó đòi và 305 tỉ đồng dự phòng giảm giá hàng tồn kho. Hai khoản trích lập dự phòng này cộng với trích lập giảm giá chứng khoán cho thấy những rủi ro đang bị hạn chế dần. Nguy cơ phải trích lập thêm không phải đã hết, song ít nhất bảng cân đối kế toán đã “sạch sẽ” đáng kể.
Xét một cách khách quan, triển vọng “ngoi lên mặt nước” của PVX là có và do đó các nhà đầu tư đã chấp nhận trả cho cổ phiếu PVX một mức thị giá cao hơn nhiều giá trị sổ sách. Tuy vậy, “trồi lên mặt nước” không có nghĩa là nổi ngay và khả năng lỗ cả năm 2014 để bị rời khỏi sàn vẫn còn hiển hiện.
Đầu tư chứng khoán là bỏ tiền mua kỳ vọng. Với cổ phiếu PVX hoặc nhà đầu tư có thể lãi nhiều, hoặc mất hết. Âu cũng là lẽ thường tình, nơi nào rủi ro cao rình rập, lợi nhuận cũng có thể cao không kém!
Hải Lý
No comments:
Post a Comment