NĂM
2014 THÁNG 10 NGÀY 29
BÁO
GIÁO DỤC
MỞ RỘNG TÂN SƠN NHẤT 2 TỶ USD
HAY XÂY SÂN BAY LONG THÀNH 18 TỶ USD?
Tiến sĩ Nguyễn Bách Phúc
Chủ tịch Hội Tư vấn Khoa học
Công nghệ và Quản lý TP. HCM HASCON
Viện trưởng Viện Điện - Điện
tử - tin học EEI
(GDVN)
- TS Nguyễn Bách Phúc thẳng thắn chỉ ra con số 9,1 tỷ USD để nâng cấp sân bay
Tân Sơn Nhất như Bộ Giao thông Vận tải đưa ra công luận là không thỏa đáng.
Dự án đầu tư xây
dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành đang trở thành tâm điểm quan tâm của dư
luận. Theo Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), việc đầu tư dự án sân bay Long Thành
nhằm đáp ứng hàng chục triệu lượt hành khách trong tương lai đồng thời nhằm
giảm tải cho sân bay Tân Sơn Nhất.
Trước khi đưa ra Dự án xây
dựng sân bay Long Thành, Bộ GTVT cũng tính toán đến việc nâng cấp sân bay Tân
Sơn Nhất. Tuy nhiên theo tính toán của Bộ, việc nâng cấp này là khó khả thi khi
mức đầu tư lên đến 9,1 tỉ USD và ảnh hưởng đến 140.000 hộ dân (khoảng 500.000
nhân khẩu)…
Đề xuất xây dựng sân bay Long Thành làm dấy lên nỗi lo ngại của công luận về nợ công của quốc gia, sự cần thiết và hiệu quả thực sự của dự án?
Với con số dự tính trên, Bộ GTVT cho rằng phương án xây dựng sân bay
Long Thành là tối ưu để đi trước đón đầu, đáp ứng nhu cầu đi lại và trung
chuyển hàng không khi đất nước hội nhập sâu.
Tuy nhiên, đưa ra quan điểm về vấn đề nâng cấp, cải tạo sân bay Tân Sơn
Nhất, TS Nguyễn Bách Phúc - Chủ tịch Hội Tư vấn Khoa học công nghệ & Quản
lý TP.HCM HASCON, Viện trưởng Viện Điện – Điện tử - Tin học EEI cho rằng: Có
thể nâng cấp sân bay Tân Sơn Nhất phục vụ đến 56 triệu hành khách/năm mà vốn
đầu tư chỉ chưa đến 2 tỉ USD.
Không cần 9,1 tỉ USD
TS Nguyễn Bách Phúc phân tích một lý do “nặng ký” mà Bộ GTVT đưa ra cho
Dự án xây dựng sân bay Long Thành là “lỗi” của sân bay Quốc tế Tân Sơn Nhất. Bộ
GTVT cho rằng: “Việc nâng công suất cảng hàng không này để đáp ứng nhu cầu
40-50 triệu hành khách/năm trong giai đoạn 2025-2030 là không khả thi”.
Minh chứng điều này, Bộ GTVT đã đưa ra 4 cái lỗi, trong đó lỗi thứ 3 cho
rằng: “Chi phí để nâng công suất khai thác của Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn
Nhất quá lớn so với việc phát triển một cảng hàng không mới: Theo tính toán,
chi phí để nâng được công suất khai thác thêm 20 triệu hành khách cần tới
khoảng 9,1 tỷ USD, phải giải phóng 140.000 hộ dân (khoảng 500.000 nhân khẩu);
chưa kể chi phí và số lượng dân cư phải giải tỏa để làm thêm các tuyến đường
giao thông tiếp cận, cơ sở hạ tầng đồng bộ với Cảng hàng không".
Có 3 tiêu chí chủ yếu để đánh giá năng lực của một sân bay: Một là khả
năng đón và tiễn máy bay của đường băng, hai là khả năng đón và tiễn hành khách
của nhà ga, ba là sân đậu cho máy bay lưu lại tạm thời giữa 2 thời điểm hạ cánh
và cất cánh.
Đầu tiên vấn đề đường băng, Tân Sơn Nhất đang có 2 đường băng đạt
tiêu chuẩn Quốc tế, đường phía Bắc dài 3.200 mét, rộng 45 mét, đường phía
Nam dài 3.800 mét, rộng 45 mét, có khả năng đón tiễn những máy bay lớn nhất thế
giới hiện nay như Abus 380 với 850 hành khách, Boing 747-400 với 660 hành
khách. Lưu ý rằng, sân bay HongKong cũng chỉ có 2 đường băng rộng 45 mét, dài
3.800 mét, có năng lực 87 triệu hành khách/năm.
Để đường băng phát huy đầy đủ năng lực, việc điều hành sân bay vô cùng
quan trọng. Tuy nhiên sân bay Tân Sơn Nhất đã điều hành như thế nào?
TS Nguyễn Bách Phúc khẳng định không cần 9,1 tỉ đồng cũng có thể cải tạo sân bay Tân Sơn Nhất đủ sức phục vụ 56 triệu hành khách/năm.
Ông Lại Xuân Thanh, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam ngày 16/10/2014
có phát biểu với báo giới: “Sân bay Tân Sơn Nhất chỉ có thể tiếp nhận 29 chuyến
bay đi đến/giờ, trong khi thực tế hiện nay đã có lúc phải tiếp nhận gần 34
chuyến”. Như vậy sân bay Tân Sơn Nhất đã điều hành rất tốt, xấp xỉ 2 phút có 1
chiếc cất hoặc hạ cánh.
Dựa trên con số của Cục Hàng không đưa ra thì năng lực sân bay Tân Sơn
Nhất mỗi năm với 2 đường băng có thể đạt được 365x24x29 = 254.040 chuyến cất
cánh và hạ cánh.
Nếu giả thiết rằng sân bay Tân Sơn Nhất chỉ tiếp đón các máy bay cỡ
trung bình, như Abus 330 với 335 hành khách, Abus 340 với 380 hành khách,
Boeing 777 với 365 hành khách, Boeing 767 với 375 hành khách… Xin tính khiêm
tốn bình quân mỗi chiếc máy bay chỉ chở 300 hành khách, thì số lượng hành khách
trong 1 năm sẽ là: 254.040 chuyến x 300 người/chuyến = 76,2 triệu
người.
Đó là năng lực của đường băng. Do đó Bộ GTVT cho rằng 2 đường băng tại
sân bay Tân Sơn Nhất không đáp ứng được việc vận chuyển 40 – 50 triệu hành
khách là hoàn toàn sai, quan trọng là cách điều hành sân bay. Như vậy, đường
băng Tân Sơn Nhất không có lỗi, không cần mở thêm đường băng mới, không cần di
dời 500.000 người, không cần bồi thường hơn 9 tỷ USD như Bộ nói.
Thay vì sân golf nên mở rộng sân bay
Yếu tố tiếp theo để đánh giá năng lực sân bay là nhà ga hành khách. Hiện
tại Nhà ga quốc nội sân bay Tân Sơn Nhất đón 8 triệu hành khách, nhà ga quốc tế
đón 12 triệu hành khách/năm. Để tăng lượng hành khách, đương nhiên phải xây
thêm nhà ga. Vấn đề là xây ở đâu, cần bao nhiêu diện tích đất.
Nhà ga quốc tế hiện nay có diện tích nền là 3,1 ha, cao 3 tầng, xung
quanh phải có thêm diện tích rất lớn để để làm lối đi cho khách đi ra ống lồng,
có 8 ống lồng và phải có bãi đậu rất lớn cho máy bay đậu nhận khách hoặc trả
khách. Theo tính toán của chúng tôi và kiểm tra so sánh với ảnh vệ tinh, thì
tổng diện tích đất cần thiết cho 1 nhà ga khoảng 16 ha.
Trong sân bay Tân Sơn Nhất, ở đầu phía Đông về mạn Bắc đường băng, có 1
bãi trống rộng 36 ha. Gần đó là vùng đất trống 159 ha của quân đội, đang chuẩn
bị làm sân Golf, tổng cộng 195 ha.
Vấn đề đặt ra ở đây có cần thiết phải xây dựng một sân Golf hay thay vào
đó diện tích đất lớn đó có thể dùng để mở rộng xây dựng thêm nhà ga, nâng công
suất đón tiếp hành khách của sân bay Tân Sơn Nhất? Nếu đặt lên bàn cân kinh tế,
sân Golf mang lại lợi nhuận hàng năm bao nhiêu? Sân Golf liệu có đưa Việt Nam
hội nhập nhanh hơn?
Trong khi đó như Bộ GTVT và các chuyên gia của Bộ phân tích nhu cầu vận
tải bằng đường hàng không của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam sẽ ngày một lớn
do vậy nâng cao năng lực vận tải hàng không là bức thiết. Như vậy thay vì sân
Golf, nên chăng các Bộ, ngành Trung ương cần xem xét thiệt hơn của hai dự án.
Với diện tích 195 ha theo tính toán của chúng tôi, nếu làm thêm 3 nhà
ga, chỉ sử dụng hết 3x16ha = 48 ha, còn lại 195 – 48 = 147 ha. Nếu thêm 3 nhà
ga, lượng khách sẽ tăng lên 3x12 triệu = 36 triệu và công suất của Tân Sơn Nhất
sẽ là 20 triệu hành khách (hiện nay) + 36 triệu = 56 triệu hành khách/năm.
Cùng với việc mở rộng nhà ga, vấn đề bãi đỗ sân bay rất quan trọng.
Không thể một máy bay vừa hạ cánh lại cất cánh ngay. Hiện nay sân bay Tân Sơn
Nhất có 47 vị trí đỗ, rải rác ở phía Nam đường băng. Và hiện Tân Sơn Nhất đang
đón tiếp 20 triệu hành khách/năm với 47 điểm đỗ này. Vậy 56 triệu hành
khách/năm cần 47/20x56 = 132 điểm đỗ, trừ 47 điểm đỗ có sẵn, sân bay Tân Sơn
Nhất cần xây thêm 85 điểm đỗ.
Mặt khác để có thể tiếp nhận những máy bay lớn nhất hiện nay như Abus380
với sải cánh 79,8 mét, chiều dài 73 mét, thì diện tích một điểm đỗ phải khoảng
1,3 ha (gồm cả lối đi lại). Như vậy tổng diện tích cần thiết xây thêm 85 điểm
đỗ sẽ là: 85 x 1,3 = 110 ha.
Như vậy, đất trống của sân bay Tân Sơn Nhất vẫn còn lại 147 – 110 ha =
37 ha. 37 ha này đủ để làm thêm đường nội bộ và các công trình phụ trợ khác.
Như vậy bằng việc chuyển đổi dự án sân Golf kết hợp với diện tích đất còn trống
trong sân bay Tân Sơn Nhất có thể mở rộng nhà ga, bãi đỗ với đủ năng lực phục
vụ 56 triệu hành khách/năm.
Tổng kinh phí nâng cấp sân bay Tân Sơn Nhất theo phương án này: Tiền xây
dựng nhà ga 12 triệu hành khách/năm của người Nhật cách đây 5 năm theo dự toán
là 265 triệu USD, ở đây tạm tính 300 triệu USD/nhà ga, xây 3 nhà ga sẽ hết 300
x 3 = 900 triệu USD. Chi phí làm sân đỗ và làm thêm đường sá, tính gần đúng 500
USD/m2. Tổng chi phí này là: 500 USD/m2 x 147 ha x 10.000 m2/ha = 735 triệu
USD. Tổng cộng: 900 +735 =1.635 triệu USD = 1,7 tỷ USD. Cho rằng sẽ bị đội giá,
xin được tạm tính là 2 tỷ USD.
Như vậy rõ ràng so sánh việc cải tạo sân bay Tân Sơn Nhất với việc xây
dựng sân bay Long Thành phương án nào có lợi về mặt kinh tế, địa chính trị hơn
có lẽ Bộ GTVT, Chính phủ và Đại biểu Quốc hội hiểu rõ hơn ai hết để đưa ra
quyết định đúng đắn.
Theo đề xuất, dự án Sân bay Long Thành sẽ được triển khai xây dựng tại
huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai với diện tích đất thu hồi lên đến 5.000ha. Dự
kiến sau khi hoàn thành giai đoạn I vào năm 2025, với số tiền 7,8 tỷ USD sân
bay này sẽ đạt công suất mỗi năm 25 triệu khách. Giai đoạn 2 theo kế hoạch sẽ
hoàn thành vào 10 năm sau đó, nâng công suất lên gấp đôi. Trong khi theo thiết
kế, công suất tối đa sau khi hoàn tất của sân bay này đạt 80-100 triệu khách
mỗi năm vào sau năm 2050. Khi đó, tổng kinh phí dự kiến khoảng 18 tỷ USD.
TS Nguyễn Bách Phúc
No comments:
Post a Comment