Wednesday, March 22, 2017

Chuyên gia hàng không: Sự cố ở sân bay Cát Bi ảnh hưởng nghiêm trọng an toàn bay

Tạp chí Khám Phá, ngày 22/03/2017, http://khampha.vn/khoa-hoc-cong-nghe/chuyen-gia-hang-khong-su-co-o-san-bay-cat-bi-anh-huong-nghiem-trong-an-toan-bay-c7a510030.html

Theo các chuyên gia hàng không, đài kiểm soát không lưu sân bay Cát Bi không thể liên lạc được là sự cố uy hiếp nghiêm trọng tới an toàn bay.

Chuyên gia hàng không: Sự cố ở sân bay Cát Bi ảnh hưởng nghiêm trọng an toàn bay - 1

Cục hàng không cho biết, vào ngày 9/3 tại khu vực Cảng hàng không quốc tế Cát Bi (Hải Phòng) đã xảy ra sự cố mất liên lạc với đài kiểm soát không lưu.
Theo đó, 2 chuyến bay mang số hiệu VJC921 (đường bay Hải Phòng - Hàn Quốc) và VJC292 (đường bay TP. Hồ Chí Minh - Hải Phòng) đã không thiết lập được liên lạc với Đài kiểm soát không lưu Cát Bi từ 22h51’.
Phải đến 23h24’ (khoảng 30 phút), tàu bay VJC921 mới thiết lập được liên lạc, xin huấn lệnh khởi hành và cất cánh an toàn lúc 23h58’. 
Trong khi đó phải đến 23h38’ (tức hơn 30 phút), tàu bay VJC292 thiết lập được liên lạc và được điều hành hạ cánh an toàn lúc 23h54’. 
Tuy cả hai chuyến bay của Vietjet đều hạ cánh an toàn do phi hành đoàn đã chủ động xử lý đảm bảo an toàn chuyến bay tuy nhiên, Cục Hàng không đánh giá, đây là sự cố gián đoạn dịch vụ không lưu uy hiếp an toàn bay cao. 
Dưới góc độ chuyên gia, lý giải về sự cố nghiêm trọng này, trao đổi với khampha.vn, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống - nguyên Chủ nhiệm bộ môn Kỹ thuật hàng không, Đại học Bách khoa TP.HCM phân tích: Đài kiểm soát không lưu có nhiệm vụ điều hành chuyến bay đến và đi tại các sân bay. 
Đài kiểm soát không lưu điều phối máy bay hạ cánh đường bay nào, thời điểm hạ cánh, cất cánh... do đó nếu mất tín hiệu đài không lưu lên đến hơn 30 phút như báo chí thông tin sẽ ảnh hưởng an toàn hàng không.
Khi xảy ra sự cố mất tín hiệu đài kiểm soát không lưu, phi công sẽ không nhận được huấn lệnh từ đài. Do vậy để đảm bảo an toàn, máy bay sẽ phải hạ cánh xuống sân bay phụ, bởi nếu bay vòng trên không trung chờ tín hiệu, nhiên liệu sẽ không đảm bảo, tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Tương tự TS. Nguyễn Bách Phúc - Chủ tịch Hội Tư vấn HASCON - chuyên gia nghiên cứu hàng không cho biết: Đài kiểm soát không lưu giữ vai trò đảm nhận việc điều khiển máy bay, giúp các máy bay tránh va chạm, tránh vùng thời tiết xấu, …, đảm bảo cho máy bay ”đi đến nơi về đến chốn”
Chuyên gia hàng không: Sự cố ở sân bay Cát Bi ảnh hưởng nghiêm trọng an toàn bay - 2
Hai máy bay của Vietjet bị mất liên lạc với Đài kiếm soát không lưu Cát Bi đêm 9/3 do lỗi của kiểm soát viên không lưu. Ảnh minh họa.
Nói cách khác, kiểm soát không lưu đảm bảo cho máy bay bay an toàn, chinh xác và hiệu quả từ lúc cất cánh đến khi hạ cánh. Mội máy bay bay trên bầu tròi mênh mông, nhưng không được “tự do” chút nào, từng giây từng phút phải nhất nhất chịu sự điều khiển của cac Trạm điều khiển koong lưu mặt đất.
Theo đó, máy bay chuẩn bị khởi hành sẽ nhận thông tin điều khiển của Tháp điều khiển không lưu ở sân bay, về đường băng, về điều kiện khí tượng hiện tại của sân bay khởi hành và của sân bay đến. Máy bay di chuyển từ chỗ đậu ra đường băng rồi cất cánh dưới điều khiển của Tháp điều khiển không lưu. 
Sau khi cất cánh, máy bay sẽ chịu sự kiểm soát của Trạm điều khiển tiếp cận sân bay, nằm cách sân bay khoảng 70,80 Km. Khi máy bay đạt được độ cao thích hợp, thông thường là 3000 mét (10.000 bộ), Trạm này sẽ chuyển điều khiển máy bay cho Trung tâm điều khiển không lưu đường dài. 
Toàn bộ bầu trời đã được quốc tế thống nhất phân chia ra thành từng vùng liên tiếp nhau, gọi là các FIR. Mỗi FIR thiết lập một Trung tâm điều khiển không lưu đường dài. 
Máy bay sẽ được chuyển điều khiển từ Trung tâm điều khiển không lưu đường dài đầu tiên sang Trung tâm điều khiển không lưu đường dài tiếp theo,  cứ như thế cho đến khi gần đến đích, máy bay sẽ được chuyển điều khiển cho Trạm điều khiển tiếp cận sân bay của sân bay đến. Máy bay lúc này sẽ được hướng dẫn để giảm độ cao và tiếp cận đường băng của sân bay đến. Khi máy bay chuẩn bị tiếp đất, điều khiển sẽ được chuyển giao cho Tháp điều khiển không lưu ở sân bay, điều khiển máy bay hạ cánh và di chuyển trên đường lăn tới sân đậu.
Theo TS. Phúc, đài kiểm soát không lưu có vai trò như “mắt thần” của tàu bay, giúp chuyến bay đi và đến an toàn.
Sự cố mất tín hiệu chỉ huy từ đài kiểm soát không lưu sẽ dẫn đến chậm chuyến dây chuyền với các chuyến bay đi và đến. Những chuyến bay đang bay đến hoặc chuẩn bị hạ cánh sẽ buộc phải bay vòng và chờ đợi thông tin chỉ huy. Tóm lại để xảy ra sự cố trên, người chịu thiệt hại nặng nề là hãng hàng không và hành khách.
Liên quan đến sự cố mất liên lạc đài kiểm soát không lưu sân bay Cát Bi, Cục Hàng không nhận định, đây là sự cố gián đoạn dịch vụ không lưu uy hiếp an toàn cao. Nguyên nhân trực tiếp được xác định là kíp trực Đài kiểm soát không lưu đã vi phạm nghiêm trọng các quy định về giao nhận và duy trì nhiệm vụ ca trực dẫn đến sự cố.
Ngay sau đó, Cục Hàng không đã đình chỉ thực hiện nhiệm vụ của kíp trực, chỉ đạo Cảng vụ hàng không miền Bắc xử phạt hành chính đối với hai kiểm soát viên của kíp trực nêu trên.
Nhận được yêu cầu này, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam đã xử lý kỷ luật kiểm soát viên vi phạm theo quy định; đình chỉ nhiệm vụ Đài trưởng, đồng thời cử Phó trưởng Trung tâm kiểm soát không lưu Hà Nội có kinh nghiệm thay thế và trực tiếp quản lý, điều hành Đài kiểm soát không lưu Cát Bi. Ngoài ra còn tăng cường 2 kiểm soát viên không lưu thay thế cho các kiểm soát viên vi phạm.
Đây không phải lần đầu tiên xảy ra sự cố đài kiểm soát không lưu trước đó năm 2014, đài kiểm soát không lưu sân bay Tân Sơn Nhất gặp sự cố mất điện hơn 1 tiếng đồng hồ (từ 11h5’ đến 12h40’), sự cố này đã làm ảnh hưởng đến 50 chuyến bay đang hoạt động trong vùng thông báo bay Hồ Chí Minh.

Minh Hồng



No comments:

Post a Comment