Trong phiên giao dịch ngày 2-1, euro so với đô la Mỹ giảm xuống mức thấp nhất trong gần 5 năm qua. Ảnh: Reuters
Chính sách lãi suất của Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) và Mỹ được cho là nguyên nhân khiến đồng euro mất giá so với đô la Mỹ. Ngoài ra, những diễn biến trên chính trường Hy Lạp có thể dẫn đến việc Hy Lạp rời khỏi khu vực đồng euro (eurozone), gây ra một cuộc khủng hoảng tại eurozone.
Dự báo đồng euro tiếp tục giảm trong năm 2015
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11-2014 của eurozone gồm 19 nước thành viên chỉ tăng 0,3% so với cùng kỳ năm ngoái - mức thấp báo động so với mục tiêu giữ tỷ lệ lạm phát khoảng 2% của ECB.
Sau khi CPI tháng 11-2014 được công bố vào ngày 2-1, Chủ tịch ECB Mario Draghi đã cảnh báo những nguy cơ liên quan đến sự ổn định giá cả tại eurozone và hối thúc các nước thành viên đẩy mạnh cải cách. Theo ông Draghi, lãi suất tại eurozone sẽ tiếp tục ở mức thấp (0,05%) trong thời gian dài.
Trong khi đó, các tín hiệu tích cực gần đây của nền kinh tế Mỹ khiến giới chuyên gia dự báo nền kinh tế Mỹ sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2015, làm cho khả năng Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sớm nâng lãi suất cơ bản ở mức thấp gần bằng 0% cao hơn.
Trong phiên giao dịch ngày 2-1, euro so với đô la Mỹ tiếp tục giảm mạnh 0,6% và chốt ở mức 1 euro đổi 1,2033 đô la Mỹ - mức thấp nhất kể từ tháng 6-2010.
Kể từ đầu tháng 10-2014, đồng euro đã mất giá khoảng 3% so với đô la Mỹ sau khi ECB tuyên bố sẽ mua lại trái phiếu có bảo đảm của các ngân hàng nhằm giúp eurozone tránh nguy cơ giảm phát.
Nhiều người tin chắc ECB sẽ khởi động chương trình nới lỏng định lượng vào năm 2015 bằng việc mua trái phiếu chính phủ các nước châu Âu. Điều này buộc ECB phải in thêm tiền, qua đó đưa tỷ lệ lạm phát của eurozone, hiện đang gần bằng 0%, lên mức mục tiêu dưới 2%. Động thái này có thể khiến đồng euro tiếp tục suy yếu.
Ngày 3-1, ông Draghi cho biết ECB chuẩn bị điều chỉnh các biện pháp vào đầu năm 2015 để chống lại giai đoạn lạm phát thấp kéo dài.
Ngân hàng Goldman Sachs và Morgan Stanley dự báo trong năm 2015, tỷ giá đô la Mỹ/euro xuống tới 1,15 đô la Mỹ/euro.
Chờ bầu cử Hy Lạp
Bên cạnh đó, cuộc khủng hoảng chính trị tại Hy Lạp cũng đe dọa châu Âu và đồng euro.
Quốc hội Hy Lạp không bầu được tổng thống khiến Thủ tướng Antonis Samaras buộc phải ra quyết định tổ chức bầu cử Quốc hội trước thời hạn vào ngày 25-1. Các cuộc thăm dò mới nhất cho thấy đảng cực tả Syriza, chủ trương chống chính sách khắc khổ của Liên minh châu Âu (EU), dẫn đầu và hơn 3 điểm so với đảng Dân chủ mới của Thủ tướng Samaras.
Nếu phần thắng trong cuộc bầu cử sắp tới thuộc về đảng Syriza, đảng này có thể yêu cầu các chủ nợ (ECB, EU và Quỹ tiền tệ quốc tế IMF) giảm bớt nợ công của Hy Lạp (hiện chiếm đến 175% tổng sản phẩm quốc nội). Nếu không đạt được thỏa thuận, Hy Lạp sẽ vỡ nợ và rời khỏi eurozone. Các nhà phân tích cho rằng khả năng xảy ra kịch bản Grexit (Hy Lạp rời khỏi eurozone) là 30%.
Một dấu hiệu cho thấy các chủ nợ của Hy Lạp đang lo ngại là IMF đã tạm ngưng trợ giúp tài chính cho Hy Lạp để xem diễn tiến tình hình. Trong khi đó, ECB cũng đang chờ ý kiến của chính phủ Hy Lạp về kế hoạch trợ giúp nước này.
Từ năm 2010 đến nay, Hy Lạp sống nhờ vào tiền của các chủ nợ. Ba định chế (IMF, ECB và EU) đã cam kết cho Hy Lạp vay tổng cộng 240 tỉ đô la Mỹ với điều kiện nước này phải thực hiện chương trình thắt lưng buộc bụng nghiêm ngặt. Tuy nhiên, chương trình này khiến người dân Hy Lạp mệt mỏi. Vì vậy, họ sẵn sàng dồn phiếu cho đảng Syriza trong cuộc bầu cử sắp tới.
Thắng lợi của đảng Syriza tại Hy Lạp cũng sẽ cổ vũ và củng cố sức mạnh cho các đảng chống khắc khổ tại những nước châu Âu khác như Tây Ban Nha - nơi mà đảng Podemos chủ trương chống cải tổ theo hướng tự do, đang dẫn đầu các cuộc thăm dò cho cuộc bầu cử tháng 11-2014.
Phúc Minh
No comments:
Post a Comment