Dễ gì phát hiện các ứng viên kê khai tài sản trung thực ?

Diệp Văn Sơn Chuyên viên cao cấp, nguyên Phó vụ trưởng Bộ Nội vụ, 

Chủ tịch Chi hội Chi hội quản lý hành chính, 

Hội Tư vấn Khoa học Công nghệ và Quản lý TP. HCM HASCON

Báo Lao Động, ngày 20/04/2016,              http://laodong.com.vn/dien-dan-ban-doc/de-gi-phat-hien-cac-ung-vien-ke-khai-tai-san-trung-thuc-542944.bld,             Chỉ còn một tháng nữa thì kết thúc bầu cử Quốc hội và HĐND các cấp . Căn cứ theo quy định của Luật bầu cử Quốc hội và Luật bầu cử HĐND các cấp ,  có quy định trách nhiệm của các ứng viên đại biểu Quốc hội và HĐND phải kê khai tài sản, nếu kê khai không đúng, hoặc thiếu trung thực sẽ tùy theo tính chất và mức độ để xử lý, không có trường hợp ngoại lệ.

Ảnh minh họa

 Tuy nhiên, tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XIII, báo cáo công tác phòng, chống tham nhũng năm 2014, Tổng TTCP Huỳnh Phong Tranh cho biết, qua tổng hợp kết quả minh bạch tài sản, thu nhập năm 2013 cho thấy có gần một triệu người đã kê khai tài sản, thu nhập. Tuy nhiên, chỉ có năm trường hợp phải xác minh Trong năm người được xác minh thì chỉ có duy nhất một người bị xử lý kỷ luật vì kê khai không trung thực. Chớ vội an tâm lạc quan trước thông tin này. Đây là một thực trạng cần suy xét nghiêm túc với nhiều giác độ. 

Thực trạng báo động ở nước ta hiện nay là tệ tham nhũng ngày càng trầm trọng, trở nên phổ biến trong tất cả các lĩnh vực, từ tài nguyên môi trường đến xây dựng, thuế, ngân hàng, y tế, giáo dục cho đến cả thanh tra, kiểm sát, tòa án, công an, hải quan … Từ lĩnh vực kinh tế cho đến cả chính trị với quy mô các vụ án ngày càng lớn, tính chất ngày càng nghiêm trọng, diễn biến phức tạp, thủ đoạn ngày càng tinh vi. 

Theo thống kê của Tổ chức Minh bạch Thế giới về chỉ số tham nhũng của các nước trên thế giới qua các năm, số liệu thống kê khoảng hơn mười năm trở lại đây (từ 2002 đến 2013) cho thấy, tình trạng tham nhũng ở nước ta ngày càng có xu hướng nằm ở top dưới.  Năm 2011Việt Nam hạng thứ 112/182 ,năm 2012, xếp hạng 123/176 Năm 2013 xếp hạng 116/177. 

Trong xã hội ta hiện nay, việc “bôi trơn”, quà cáp, đã trở thành một thói quen có tính “quy luật” mà hầu như ai cũng ít nhất một lần nghĩ đến và thực hiện để được thiên vị, ưu tiên, “thuận buồn xuôi gió”. Mặc dù Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều văn bản về phòng, chống tham nhũng, nhưng cho đến nay vẫn chưa đẩy lùi được vấn nạn này. 

Theo đánh giá của Hội nghị TƯ 4 khóa XI thì có một bộ phận không nhỏ cán bộ đảng viên tham nhũng thoái hóa biến chất !? 

Thực hiện việc đánh giá hiệu quả các biện pháp phòng ngừa tham nhũng cho thấy,  qua đánh giá chín giải pháp phòng ngừa tham nhũng, TTCP chia thành ba nhóm: nhóm có hiệu quả, nhóm có hiệu quả trung bình và nhóm hiệu quả không cao. Giải pháp kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức nằm ở nhóm thứ ba, hiệu quả không cao. Sự ngờ vực ấy của người dân về hiệu quả của công cuộc phòng chống tham nhũng là có cơ sở,vậy không thể kéo dài thêm nữa. 

Cái khó hiện nay là việc xác minh các bản kê khai tài sản thuộc về người có thẩm quyền quản lý. Sự việc này cho thấy thời gian tới cần thay đổi chủ thể xác minh tài sản, thu nhập để tỉ lệ được xác minh nhiều hơn.Nên thu hẹp diện kê khai và mở rộng hình thức công khai bản kê khai tài sản, đồng thời đưa ra chế định xác minh không có điều kiện. 

Rõ ràng công cuộc phòng, chống tham nhũng muốn thành công thì yếu tố đầu tiên và vô cùng quan trọng đó là phải thiết lập được niềm tin của người dân về những gì chúng ta đang thực hiện. Một khi điều đó chưa được tạo dựng thì các giải pháp dù có được đưa ra nhiều tới đâu, thực hiện rầm rộ thế nào cũng khó mang lại một hiệu ứng tốt.  

Cần thực hiện dân chủ một cách triệt để hơn, toàn diện hơn. Công khai, minh bạch với nhân dân. Khẳng định tư tưởng Nhà nước là “của dân, do dân, vì dân” và phát triển vững chắc dựa vào sức của nhân dân. 

Theo các học giả trên thế giới thì tham nhũng tỷ lệ nghịch với dân chủ. Ở các nước phát triển, pháp luật nghiêm minh thì khó mà thấy tình trạng tham nhũng diễn ra.Cả hệ thống chính trị và quần chúng nhân dân cùng chung tay trong công cuộc phòng, chống tham nhũng, mạnh dạn tố cáo, đóng góp ý kiến .Thế nhưng các đại biểu cơ quan lập pháp (ĐBQH) và đại biểu cơ quan quyền lực giám sát hoạt động chính quyền các cấp (ĐB.HĐND) không trung thực thì tác hại sẽ to lớn biết chừng nào (?) .