TRAO ĐỔI VỚI BÁO GIÁO DỤC VIỆT NAM
CÁC
LỢI ÍCH CỦA ĐƯỜNG BAY VÀNG
Phóng viên: Thưa TS Nguyễn Bách Phúc, TS
đánh giá như thế nào về đường bay thẳng, có thế giúp giảm bớt thời gian bay? có
thể giảm nhiên liệu tiêu thụ không?
TS Nguyễn Bách Phúc: Vừa qua, Cục Hàng không đã cho bay thử, và công bố kết quả đường bay thẳng HN - TPHCM ngắn được 85km, giảm được 5 phút bay và 190 Kg nhiên liệu.
Con số 85 Km hoàn toàn phù hợp với những tính toán khoa học của chúng tôi trước khi có cuộc bay thử của Cục Hàng không Việt Nam.
Nhưng điều quan trọng là Cục Hàng không
chỉ bay thử từ Hà Nội vào TPHCM, mà không bay thử từ TPHCM ra Hà Nội.
Theo tính toán của chúng tôi, đường bay
từ TPHCM ra Hà Nội hiện nay dài hơn đường bay Hà Nội vào TPHCM là 40km, lý do:
hướng cất cánh của máy bay ở Tân Sơn Nhất là từ Đông sang Tây, sau khi
cất cánh, máy bay phải quay vòng 180 độ về phía đông để đi qua trạm Xuân Lộc
theo lộ trình đã định sẵn, chiều dài cất cánh và quay vòng này là khoảng 40 Km.
Đường bay vàng từ TPHCM ra Hà Nội cũng
bằng đường bay vàng từ Hà Nội vào TPHCM bởi không phải quay vòng 180 độ khi cất
cánh, do đó, nó ngắn hơn đường bay hiện tại không chỉ 85 Km mà là 85+40 =
125km.
Như vậy, trung bình của cả 2 chiều sẽ giảm được (85 +
125)/2 = 105 Km, chứ không phải chỉ 85 Km, Kết quả này là rất khả quan, giúp thấy
rõ lợi ích của đường bay vàng.
Xin lưu ý rằng, sau năm 2009, Cục Hàng
không đã 2 lần nắn lại đường bay. Cục Hàng không VN không công bố lộ trình của
Đường bay hiện tại, chúng tôi chỉ biết hiện tại dài 1274 Km theo lời của Ông
Lại Xuân Thanh, Cục trưởng Cục HK VN nói với báo chí.
Rất thú vị là con số này hoàn toàn phù
hợp với đường bay ngắn nhất có thể, nằm hoàn toàn trên không phận Việt
Nam, mà chúng tôi đã xác định trước đó bằng tính toán khoa học. Cụ
thể: từ Nội Bài, bay thẳng tới Pleiku (tới điểm cách sân bay Pleiku khoảng 15
Km về phía Đông), chuyển hướng về phía Trạm Xuân Lộc (tới điểm cách Trạm Xuân
Lộc cũ khoảng 20 Km về phía Tây), chuyển hướng về phía Tây, hạ cánh thẳng xuống
sân bay Tân Sơn Nhất.
Về việc giảm thời gian bay: kết quả bay thử của Cục hàng không
được công bố là 5 phút, chúng tôi cho rằng con số này hoàn toàn không đúng. Xin
giải thích như sau: Quãng đường rút ngắn 85 Km chính là quãng đường bay thẳng
trên cao, nơi tốc độ của máy bay có thể đạt đến tốc độ tối đa cho phép (còn tốc
độ ở quãng cất cánh và hạ cánh sẽ thấp hơn, nhưng hoàn toàn giống nhau ở
đường bay thẳng và đường bay hiện nay), vì vậy giảm được 85 Km mà theo Cục hàng
không chỉ giảm được 5 phút, có nghĩa tốc độ máy bay phải là 85 Km/5 phút = 17
Km/phút = 1020 Km/giờ, trong khi tốc độ tối đa của máy bay A320 chỉ là 0,82 Ma,
tương đương 885 Km/giờ ở độ cao 10.000m.
Chúng tôi cho rằng nếu máy bay bay với tốc độ tối đa thì thời gian giảm
được là 85 Km/885 Km/giờ = 0,096 giờ = 5,76 phút với chiều Hà Nội – Sài Gòn, và
thời gian giảm trung bình cho cả 2 chiều là 105 Km/885 Km/giờ = 0,118 giờ =
7,12 phút. Đó là chưa kể nếu máy bay bay với tốc độ tiết kiệm xăng nhất (0,79
Ma, tương đương 853 Km/giờ ở độ cao 10.000m), thì thời gian giảm được là 105
Km/853 Km/giờ = 0,123 giờ = 7,39 phút, lớn hơn gần 1,5 lần so với con số mà Cục
HK công bố.
Về việc giảm tiêu hao nhiên liệu:
Theo công bố của Cục Hàng không sau
khi bay thử, đường bay thẳng chỉ tiết kiệm được 190 Kg. Chúng tôi cho
rằng con số này không chính xác.
Trước đó, theo tính toán của Cục Hàng
không, Máy bay A320 bay theo đường bay hiện nay mất một tiếng 42
phút, tiêu thụ gần 4,7 tấn nhiên liệu để đi hết đoạn đường 1274 Km.
Tính toán tiêu hao nhiên liệu của Máy
bay là bài toán rất phức tạp, phụ thuộc rất nhiều yếu tố, rất nhiều dữ liệu, mà
chỉ có Cục Hàng không mới có dữ liệu đó. Tuy nhiên, cũng có thể tính gần
đúng như sau: khi rút ngắn 85 Km, thì sẽ giảm 4700x85/1274 = 314 Kg,
chứ không phải chỉ 190 Kg; Còn nếu rút ngắn 105 Km như tính toán của chúng tôi,
thì sẽ giảm 4700x105/1274 = 387 Kg.
Cũng có thể tính chính xác hơn một chút,
khi quan tâm đến hai yếu tố sau đây.
Một là, nhiên liệu cần thiết để nâng Máy
bay lên độ cao 10 Km. Máy bay A320 có Trọng lượng cất cánh tối đa 77 Tấn. Theo
tính toán của chúng tôi, lượng xăng tiêu thụ cho việc này khoảng 540 KG.
Hai là, lượng xăng tiêu thụ không đồng
đều trên đường bay. Từ lúc cất cánh đến độ cao gần 10 Km (bay được 50, 60 Km)
mật độ không khí lớn, sức cản của không khí lớn, tiêu hao nhiên liệu nhiều. Sau
đó bay ở độ cao 10 Km trong tầng không khí rất loãng, sức cản không khí rất
nhỏ, tiêu thụ nhiên liệu ít hơn. Từ khi máy bay hạ độ cao cho đến khi
chạm đất ở sân bay (cũng khoảng 50 đến 60 Km), máy bay lại bay trong tầng không
khí mật độ lớn, nhưng ở đoạn này, tiêu thụ nhiên liệu không đáng kể, do năng
lượng để thắng sức cản không khí chủ yếu là thế năng của máy bay so với mặt
đất. Vì vậy có thể tính gần đúng rằng nhiên liệu tiêu hao bình quân cho mỗi Km
là đồng đều trên suốt cả chiều dài bay.
Trừ đi lượng xăng 540 KG nâng máy bay
lên 10 Km, lượng xăng phục vụ bay 1274 Km là 4700 KG – 540 KG = 4160 KG. Tiêu
thụ xăng bình quân trên mỗi Km đường bay là 4160 Km/1274 Km = 3,26KG/Km.
Giảm 105 Km tương đương với số nhiên
liệu giảm được là 105 x 3,26 = 343 Kg. Con số này cũng gần gấp đôi con số mà
Cục Hàng không công bố.
Phóng viên: Tiến sĩ nghĩ sao về ý
kiến phát biểu TS Trần Đình Bá về đường bay thẳng trên truyền thông?
TS Nguyễn Bách Phúc: Thực tình tôi không
muốn nói những gì liên quan đến ông Trần Đình Bá, nhưng vì Nhà báo hỏi thi tôi
phải trả lời.
Về những phát biểu của ông Trần Đình Bá
trên truyền thông thì Phi công Mai Trọng Tuấn đã nói rất rõ và rất chính xác
trong thư gửi Thủ tướng và Bộ trưởng Bộ GTVT.
Năm 2009 Phi công Mai trọng Tuấn đề
nghị tôi tiếp ông Trần Đình Bá, để nghe ông Bá trình bày về cách tính toán
Đường bay vàng, mà Phi công Mai Trọng Tuấn cảm thấy kết quả tính toán
là không thực tế và "hoàn toàn hoang tưởng". Ông Bá đến Văn phòng
tôi, với 1 cuốn, tiêu đề là "Luận văn Tiến sỹ” về “Phương pháp Trần Đình
Bá tính toán đường bay thẳng” và “kính gửi Thủ tướng Nguyễn Tấn
Dũng". Ngay khi nghe những lời thuyết minh đầu tiên của ông Bá
về "Luận văn Tiến sỹ" này, tôi đã chỉ cho ông Bá thấy những sai
trái rất sơ đẳng mà một học sinh cấp 2 cũng có thể thấy được, những nhận thức
ngớ ngẩn về toán cao cấp cho dù ông vẫn bảo toán cao cấp là cốt lõi của
"luận văn", cho dù trong “luận văn” ông tự coi mình ngang hàng
Niutơn, Galilê,… Hiện tôi đang giữ “luận văn” này của ông Bá
Từ năm 2011, 2012 công luận nghe nhiều
"tiếng nổ" của "Tiến sĩ" Trần Đình Bá về nhiều chuyện,
trong đó có chuyện Đường bay vàng. Tôi rất tiếc, Bộ GTVT không công bố nội dung
của "Phương pháp tính toán" của "Tiến sĩ" Trần Đình Bá
để công luận xem xét đánh giá. Riêng tôi cũng không có thông tin gì hơn, không
biết ông Bá đã làm cái "Luận văn Tiến sỹ" khác, hay vẫn cái năm
xưa 2009 mà tôi đang giữ.
Phóng viên: Theo Tiến sĩ, lợi ích
đích thực của đường bay thẳng là ở đâu?
TS Nguyễn Bách Phúc: Theo cách nghĩ
của tôi, cần phân biệt 2 loại lợi ích: một là Tăng Lợi
nhuận của các Hãng bay, hai là Lợi ích thực mà đất nước và con
người thu được.
Tăng Lợi nhuận của các Hãng bay chủ yếu phụ
thuộc 3 yếu tố:
Thứ nhất, do giảm tiêu hao nhiên liệu:
Rút ngắn 105 Km, như tính toán của chúng
tôi sẽ giảm được ít nhất 343 Kg
Giá nhiên liệu máy bay hiện nay khoảng
1,65 USD/Kg. Tiền tiết kiệm nhiên liệu sẽ là 343x1,65 = 566 USD
Thứ hai, do giảm tiền khấu hao Máy bay:
Giá máy bay A320 từ 73,3 triệu đến 86,7 triệu USD, bình quân 80 triệu USD. Tuổi
thọ khoảng 60.000 giờ bay. Tiền khấu hao cho 1 phút bay là: 80triệu/60nghìn
giờ/ 60 phút = 22,2 USD/phút. Giảm ít nhất 7,12 phút bay, tiền khấu hao
giảm 22,2 x 7,12 = 158 USD.
Thứ ba, là phí bay qua không phận Lào và
Campuchia: Theo Cục Hàng không Máy bay Airbus A320 sẽ
mất 622 USD cho Lào và Campuchia.
Như vậy các hãng bay sẽ tăng lợi
nhuận 566 + 158 – 622 = 102 USD cho mỗi chuyến bay thẳng. Lợi nhuận
này đã quá rõ ràng, chưa kể VN còn thương lượng để giảm bớt giá quá cảnh.
Lợi ích thực mà đất nước và con người
thu được:
Phần chủ yếu của lợi ích này là
tiết kiệm nhiên liệu, hay nói cách khác là chống lãng phí nhiên liệu.
Tiết kiệm nhiên liệu không chỉ đơn giản
là làm tăng lợi nhuận của các hãng bay như đã nói ở trên, mà có tác dụng to lớn
đối với đất nước, đối với nhân loại, nhất là trong lúc thế giới này đang đúng
trước nguy cơ cạn kiệt nhiên liệu. Một máy bay A320 chở 180 hành khách Hà Nội
vào Sài Gòn và Sài Gòn ra Hà Nội, đường bay thẳng tiết kiệm cho cho thế giới
này 343 x 2 = 686 Kg xăng. Hàng ngày chúng ta đốt biết bao nhiêu xăng trên
trời, mà không mang lại lợi ích gì, lãng phí đến xót ruột. Tại sao cứ phải cố
tình khư khư giữ cái lãng phí hiện nay.
Phần thứ hai của lợi ích này là
tiết kiệm thời gian. Máy bay A320 chở 180 hành khách. Mỗi chuyến bay tiết
kiêm 7,12 phút, Tông số thời gian tiết kiệm là 7,12 phút x 180 = 1282
phút.
Ai cũng nói thời gian là vàng bạc, nhưng
tính được bao nhiêu vàng bạc cho 1 phút làm việc là bài toán rất khó, phụ thuộc
rất nhiều yếu tố.
Theo cách tính toán gần đúng của chúng
tôi, thì giá lao động bình quân của người VN hiện nay vào khoảng 0,02 USD/phút.
Như vậy mỗi chuyến bay sẽ tiết kiệm cho đất nước được 0,02x1282 = 25,6 USD.
Trong tương lai chúng ta sẽ tiến lên
đuổi kịp các nước tiên tiến, thì giá công lao động bình quân có thể tăng gấp 30
lần hiện nay, lúc đó mỗi chuyến bay sẽ tiết kiệm cho đất nước và con người được
0,02x1282x30 = 769 USD.
Một ý nghĩa quan trọng nữa, giảm giờ bay
là giảm rủi ro cho hành khách. Hiện nay con người đã đạt trình độ rất cao trong
an toàn hàng không, nhưng tỷ lê rủi ro vẫn chưa thể giảm xuống bằng không. Mỗi
hành khách ngồi lên máy bay là phải chấp nhận những rủi ro không lường trước.
Thời gian bay giảm được phút nào là giảm bớt nguy cơ rủi ro phút đó. Ví dụ
đường bay này mỗi năm có 20 triệu lượt người bay, thì thời gian giảm bớt
nguy cơ rủi ro cho tất cả hành khách sẽ là 7,12 phút x 20 triệu = 142 triệu
phút.
No comments:
Post a Comment