Tuesday, January 3, 2017

10 sự kiện thế giới nổi bật năm 2016

Báo VnEconomy, ngày 30/12/2016,           http://www.thesaigontimes.vn/155347/10-su-kien-the-gioi-noi-bat-nam-2016.html,            Năm 2016 khép lại với nhiều sự kiện bất ngờ, thách thức… tác động đến nhiều nước. Dưới đây là 10 sự kiện thế giới nổi bật năm 2016 được phương tiện truyền thông phương Tây bình chọn.   

Ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump. Ảnh: AP
1. Chiến thắng bất ngờ của ứng viên tổng thống Mỹ Donald Trump
Cuộc bầu cử ngày 8-11 đi vào lịch sử Mỹ với chiến thắng vang dội của ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump. Đây là lần đầu tiên, Mỹ có tổng thống xuất thân từ giới doanh nhân, là một tỉ phú, chưa có kinh nghiệm chính trị.
Việc ông Trump đưa vào nội các mới nhiều tỉ phú cũng gây thích thú cho giới phân tích. Trong đó, có một số gương mặt xuất sắc về ngoại giao, tài chính, quốc phòng, an ninh, tình báo.
Với sự thân thiện với Tổng thống Vladimir Putin, ông Trump được cho là có thể cải thiện mối quan hệ Nga – Mỹ (NATO) căng thẳng lâu nay.

Hiện trường vụ tấn công bằng xe tải ở Berlin, Đức. Ảnh: Reuters
2. Bất ổn an ninh tiếp tục ám ảnh châu Âu
Hàng loạt vụ tấn công khủng bố đẫm máu xảy ra tại nhiều nước Liên minh châu Âu (EU) như Đức, Pháp, Bỉ, Ý, Thổ Nhĩ Kỳ… với mức độ tàn bạo gia tăng gây chấn động dư luận và cho thấy những lỗ hổng an ninh cũng như sự hợp tác lỏng lẻo giữa các nước trong EU.
Bên cạnh "bóng ma" khủng bố, cuộc khủng hoảng di cư dai dẳng, những rối ren chính trị sau cuộc đảo chính bất thành tại Thổ Nhĩ Kỳ, cùng những lo ngại về chính sách của chính quyền mới tại Mỹ... đang đặt EU trước những thách thức an ninh lớn nhất kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai.
* Cuộc đảo chính quân sự ở Thổ Nhĩ Kỳ trong 2 ngày 15-7 và 16-7 nhằm lật đổ Tổng thống Recep Tayyip Erdogan thất bại khiến hơn 37.000 người bị bắt và hàng chục ngàn người bị sa thải trong các cuộc thanh trừng sau đó. Cuộc đảo chính bất thành này khiến Tổng thống Erdogan ngày càng xa rời Mỹ, xích lại gần Nga, qua đó ảnh hưởng lớn đến cuộc chiến Syria và tình hình Trung Đông.
3. Anh rời Liên minh châu Âu (Brexit)
Đa số cử tri Anh đã bỏ phiếu lựa chọn rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) trong cuộc trưng cầu dân ý ngày 23-6.
Sự kiện trên đã gây chấn động thế giới, làm thay đổi toàn bộ cục diện chính trị bên trong quốc gia vốn được coi là một trong những trụ cột của EU, đồng thời làm thay đổi kết cấu địa chính trị trên thế giới, kéo theo những nguy cơ bất ổn lớn cho EU cả về chính trị, an ninh lẫn kinh tế.
Hiện, Thủ tướng Anh Theresa May đang nỗ lực vừa khôi phục nền kinh tế Anh vừa kích hoạt điều 50 của Hiệp ước Lisbon giúp Anh rời EU nhanh chóng và an toàn.
4. Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu chính thức có hiệu lực
Sau khi được gần 70 nước và vùng lãnh thổ, trong đó có các nước phát thải nhiều nhất thế giới như Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ... phê chuẩn, Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu chính thức có hiệu lực từ ngày 4-11, sớm hơn nhiều so với dự kiến.
Điều này cho thấy nhiều nước nhận thức rõ hơn về hiểm to lớn do biến đổi khí hậu gây ra. Điển hình nhất là đợt El Nino kéo dài từ cuối năm 2015 đến đầu năm 2016, gây ra những hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng kỷ lục tại Nam Á; cháy rừng tại Đông Nam Á, châu Phi và Mỹ; lũ lụt nghiêm trọng tại Mỹ Latinh; bão, động đất gây sóng thần tại một sối nước châu Á.
Hàng ngàn thanh niên Cuba tập trung tại Đại học Havana tưởng nhớ lãnh tụ Fidel Castro. Ảnh: Reuters
5. Lãnh tụ cách mạng Cuba Fidel Castro qua đời
Nhà cách mạng của thế kỷ XX, Fidel Castro, qua đời ngày 26-11 ở tuổi 90.
Do có công tập hợp và lãnh đạo các lực lượng cách mạng Cuba, sáng lập Nhà nước XHCN đầu tiên tại Tây bán cầu, ông đã trở thành huyền thoại không chỉ trong lịch sử Cuba mà còn của cả Mỹ Latinh và thế giới. Tang lễ của ông đã được Nhà nước Cuba tổ chức theo nghi thức quốc tang trong 9 ngày.
6. Colombia đạt thỏa thuận hòa bình lịch sử
Sau gần 4 năm đàm phán khó khăn, ngày 26-9, chính phủ Colombia và Lực lượng vũ trang cách mạng Colombia (FARC) đã ký kết thoả thuận hòa bình, chấm dứt 52 năm xung đột, mở ra cơ hội cho hòa bình, hòa giải dân tộc tại nước này.
Sau khi bị bác bỏ trong cuộc trưng cầu ý dân, thoả thuận sửa đổi giữa 2 bên đã được ký kết ngày 24-11 và được Quốc hội Colombia chính thức thông qua ngày 1-12. Thỏa thuận được đánh giá là hình mẫu giải quyết các cuộc xung đột ở nhiều nước khác như Syria, Yemen và Nam Sudan...
Nhờ những đóng góp cho việc ký văn kiện lịch sử trên, Tổng thống Colombia J.M.Santos đã được trao giải Nobel Hòa bình năm 2016.
Vụ rò rỉ 11 triệu tài liệu mật của công ty luật Mossack Fonseca trụ sở tại Panama gây chấn động thế giới.
7. Hồ sơ Panama gây chấn động thế giới
Vụ rò rỉ 11 triệu tài liệu mật của công ty luật Mossack Fonseca trụ sở tại Panama đã vén màn bí mật về các hoạt động trốn thuế và rửa tiền từ giữa thập niên 1970 đến nay, liên quan đến hàng trăm ngàn công ty trên toàn cầu.
Vụ việc gây chấn động cả thế giới, buộc chính quyền và cơ quan chức năng nhiều nước phải vào cuộc điều tra; nhiều quan chức, chính trị gia một số nước phải từ bỏ vũ đài chính trị.
8. Căng thẳng gia tăng trên Bán đảo Triều Tiên
Đầu năm, CHDCND Triều Tiên thử hạt nhân và cuối năm, Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye bị bãi chức…Bán đảo Triều Tiên bất ổn định chưa từng có.
9. Nhà vua Thái Lan Bhumibol Adulyadej băng hà
Quốc vương Thái Lan Bhumibol Adulyadej, băng hà vào lúc 15 giờ 52 phút chiều ngày 13-10 ở tuổi 88, sau 70 năm trên ngai vàng.
Quốc vương Bhumibol Adulyadej là vị vua có thời gian trị vì lâu nhất thế giới, lên ngôi sau khi anh trai ông qua đời năm 1946. Trong suốt 7 thập kỷ trên ngai vàng, ông được xem là người đem lại “sự ổn định và thống nhất cho một quốc gia có nhiều thay đổi và vẫn còn chia rẽ sâu sắc".
Lên nối ngôi là Thái tử Maha Vajiralongkorn.
10. Virus Zika lan rộng trên thế giới
Từ đầu năm 2016, virus Zika, tác nhân gây ra nhiều bệnh hiểm nghèo, đã lây lan mạnh tại hàng chục nước và vùng lãnh thổ ở Mỹ La-tin và Caribe, buộc Tổ chức y tế thế giới (WHO) phải ban bố tình trạng khẩn cấp.
Sau đó, dịch Zika lan sang Mỹ, Canada, một số nước châu Âu và Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Hiện, chưa có vaccine phòng ngừa cũng như thuốc điều trị hữu hiệu loại virus này. 

Phúc Minh

No comments:

Post a Comment