Hội Tư vấn HASCON và Viện EEI

NĂM 2016 THÁNG 6 NGÀY 01

TRAO ĐỔI VỚI ĐÀI VOV GIAO THÔNG

VÀI SUY NGHĨ VỀ QUY HOẠCH XÂY DỰNG SÂN BAY NỘI BÀI 2

Tiến sĩ Nguyễn Bách Phúc

Chủ tịch Hội Tư vấn Khoa học Công nghệ và Quản lý TP. HCM HASCON

Viện trưởng Viện Điện - Điện tử - tin học EEI

Gần đây, Thủ tướng Chính phủ đã thông qua Quy hoạch xây dựng sân bay Nội Bài 2.

Bộ GTVT và Cục Hàng không Việt Nam cũng đã đưa ra nhiều thông tin liên quan đến Quy hoạch sân bay này.

 Công luận cũng bắt đầu có những ý kiến nhận xét đóng góp cho vấn đề này

 Riêng chúng tôi tự thấy còn quá sớm để có thể đưa ra ý kiến bình luận. Tại sao?

 1.     Hiện tại Thủ tướng Chính phủ chỉ mới thông qua Quy hoạch. Khi dự kiến xây dựng các công trình lớn, Chính phủ thường đưa ra những Quy hoạch, với tầm nhìn bao quát rộng lớn về không gian và thời gian. Nhưng Quy hoạch là cái không bao giờ có thể đi vào chi tiết chính xác, những chỉ tiêu đưa ra trong Quy hoạch thực chất chỉ là những ý tưởng của lãnh đạo Quốc gia theo cách nhìn vĩ mô, chỉ là thể hiện ý chí của giới lãnh đạo đất nước. Vì vậy, nếu ai đó “bình luận” “khen” “chê” Quy hoạch, thì thực chất chỉ là “bình luận” “khen” “chê” cái ý chí của giới lãnh đạo đất nước mà thôi! Hơn nữa câu chuyện ý chí là câu chuyện dài dài không bao giờ có hồi kết. Và vì thế, chúng tôi không bình luận.

 2.     Các ý tưởng của Quy hoạch sẽ trở thành hiện thực khi thực thi việc Đầu tư xây dựng. Việc Đầu tư xây dựng phải được tiến hành theo đúng luật Đầu tư và rất nhiều luật pháp khác của Việt Nam.

Nói chung, việc Đầu tư xây dựng phải trải qua 2 giai đoạn, giai đoạn Chuẩn bị và giai đoạn Làm thật việc xây dựng công trình.

 Giai đoạn Chuẩn bị Đầu tư: là giai đoạn thực hiện những công việc hết sức quan trọng, ảnh hưởng đến sự thành bại của công trình xây dựng sau này.

Theo luật Đầu tư thì:

-        Trước tiên phải xác định chủ Đầu tư,

-        Chủ Đầu tư phải chứng minh được là mình có vốn, dù là vốn đi vay.

-        Chủ Đầu tư phải thuê Đơn vị tư vấn làm “Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi”.

 Báo cáo này là kết quả nghiên cứu của các chuyên gia kinh tế kỹ thuật chuyên ngành tương ứng với công trình sẽ xây dựng. Khi xây dựng Báo cáo này, trước tiên các chuyên gia phải làm Thiết kế sơ bộ công trình. Các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật do Thiết kế sơ bộ đưa ra nói chung là khác với chỉ tiêu của Quy hoạch, bởi nó không còn là ở mức độ “ý tưởng” “ý chí” nữa, mà là ở mức độ “tiền khả thi”.

Mục tiêu cơ bản của báo cáo này là phải chứng minh được tính khả thi về kỹ thuật và tín hiệu quả về kinh tế của công trình, dĩ nhiên là chỉ ở mức độ “sơ bộ” “tiền khả thi”.

Với công trình lớn như sân bay Nội Bài 2 (trên 5 tỷ USD), thì Báo cáo này phải được trình cho Quốc hội, Quốc hội xem xét đánh giá nội dung Báo cáo, để biểu quyết thông qua “Nghị quyết về chủ trương Đầu tư”.

-        Sau khi được Quốc hội thông qua “chủ trương Đầu tư”, Chủ Đầu tư phải thuê Đơn vị tư vấn làm “Báo cáo nghiên cứu khả thi”.

 Báo cáo này là kết quả nghiên cứu của các chuyên gia kinh tế kỹ thuật chuyên ngành tương ứng với công trình sẽ xây dựng. Khi xây dựng Báo cáo này, trước tiên các chuyên gia phải làm Thiết kế cơ sở công trình. Các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật do Thiết kế cơ sở đưa ra nói chung phải chi tiết hơn, chính xác hơn so với các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật do Thiết kế sơ bộ đưa ra,  bởi nó không còn là ở mức độ “tiền khả thi” nữa, mà là ở mức độ “khả thi”.

Mục tiêu cơ bản của báo cáo này là phải chứng minh được tính khả thi về kỹ thuật và tín hiệu quả về kinh tế của công trình, dĩ nhiên là chỉ ở mức độ “sơ bộ” “tiền khả thi”.

là khác với chỉ tiêu của Quy hoạch, bởi nó không còn là ở mức độ “ý tưởng” “ý chí” nữa, mà là ở mức độ “tiền khả thi”.

Mục tiêu cơ bản của Báo cáo này là phải chứng minh được tính khả thi về kỹ thuật và tính hiệu quả về kinh tế của công trình, dĩ nhiên là chỉ ở mức độ “khả thi”.

Với công trình lớn như sân bay Nội Bài 2 (trên 5 tỷ USD), thì Báo cáo này lại phải tiếp tục trình cho Quốc hội lần nữa, Quốc hội xem xét đánh giá nội dung Báo cáo nghiên cứu khả thi này, để biểu quyết thông qua “Nghị quyết về chủ trương Đầu tư cụ thể”.

 -         Thiết kế kỹ thuật và Tổng dự toán công trình: sau khi Quốc hội thông qua “Nghị quyết về chủ trương Đầu tư cụ thể”, Chủ Đầu tư phải thuê Đơn vị tư vấn làm Thiết kế kỹ thuật và Tổng dự toán công trình. Đây là hồ sơ thiết kế chính thức tính toán đến từng chi tiết của công trình và tính chi tiết tổng vốn đầu tư của công trình. Đến giai đoạn 2, giai đoạn Làm thật việc xây dựng công trình, đơn vị thi công sẽ căn cứ vào thiết kế này để xây dựng nên công trình.

3.     Khi nào thì công luận có thể góp ý cho công trình?

Thực chất dư luận không nên đóng góp ý kiến cho Quy hoạch như đã nói ở mục 1.Theo chúng tôi dư luận chỉ có thể có ý kiến sau khi chủ Đầu tư công khai công bố “Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi”. Dư luận phải căn cứ vào nội dung của Báo cáo này, để phân tích cái đúng cái sai của Báo cáo, nhằm giúp Quốc hội xem xét trước khi biểu quyết thông qua “Nghị quyết về chủ trương Đầu tư”.

 Nhân đây xin nhắc lại câu chuyện về công trình Sân bay Long Thành. Sau khi chính phủ trình Quốc hội “Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi”, Hội Tư vấn khoa học công nghệ TP.HCM HASCON đã tiến hành nghiên cứu phân tích nội dung của Báo cáo này. Các nhà Khoa học của Hội đã có nhiều bài nghiên cứu, phân tích và khẳng định hàng lọat những sai lầm của Báo cáo. Hội đã tổ chức Hội thảo lớn có hàng trăm nhà Khoa học tham gia, Hội thảo đã phân tích cặn kẽ các sai trái. Trên cơ sở kết quả hội thảo, Hội đã có kiến nghị chính thức gửi Bộ Chính trị, Ban chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Ủy Ban Trung ương Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam, Bộ GTVT, kiến nghị chủ Đầu tư phải làm lại “Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi” trước khi trình lại Quốc hội. Cùng với Hội Tư vấn HASCON còn có nhiều nhà Khoa học, nhiều nhà tư vấn đã công khai phê phán những sai trái của “Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi”. Nhưng rất tiếc cuối cùng Quốc hội vẫn biểu quyết thông qua “Nghị quyết về chủ trương Đầu tư” công trình Sân bay Long Thành.