Ukraine chỉ ngừng bắn trên giấy
Ngày 5/9/2014, thỏa thuận ngừng bắn giữa Ukraine và lực lượng ly khai miền Đông chính thức được ký kết, theo đó, hai bên phải lập tức dừng ngay các hoạt động quân sự của mình và ngồi vào bàn đàm phán để thảo luận về một lộ trình hòa bình với các giải pháp chính trị.
Tưởng rằng ngừng bắn sẽ mở ra cơ hội lớn để cuộc khủng hoảng Ukraine chấm dứt, nhưng những gì đang diễn ra nhiều ngày qua cho thấy họ thực sự chỉ ngừng bắn trên... văn bản.
Ngày 7/9, phía Bắc Donetsk vẫn bị pháo kích từ phía quân đội Ukraine. Cuộc pháo kích này diễn ra khi lệnh ngừng bắn áp dụng được 40 tiếng. Trong khi đó, thành phố Mariupol hiện đang do quân đội Ukraine kiểm soát cũng bị lực lượng ly khai tập kích trong đêm.
 |
| Xe tăng của quân đội Ukraine trực chiến ở ngoại ô Donetsk |
Báo chí phương Tây đã công bố nạn nhân đầu tiên thiệt mạng sau khi lệnh ngừng bắn được áp đặt là một dân thường ở thành phố Mariupol. Những hình ảnh này khiến người ta thực sự nghi ngờ về tính chất của thảo thuận ngừng bắn này.
Chiến sự vẫn đang nổ ra, chỉ là với quy mô và tần xuất thấp hơn trước đây. Nhưng các trận địa chiến lược như Donetsk, Mariupol vẫn đang đỏ lửa. Nếu các bên liên quan ở Ukraine thực sự không muốn ngừng bắn, vậy thỏa thuận này đặt ra để làm gì?
Nút tạm dừng của chính quyền Kiev
Nếu xem cục diện Ukraine như một trận bóng đá thì hiện tại, lệnh ngừng bắn này đã mang đến giờ nghỉ giữa hai hiệp. Và ở hiệp một, dường như chính quyền Kiev đã tỏ ra vỡ trận khi họ liên tiếp thất bại từ chiến trường cho đến bàn ngoại giao. Hơn bao giờ hết, Kiev cần một giờ nghỉ để họ có thể xốc lại tinh thần quân đội và tìm kiếm thêm những sự trợ giúp từ bên ngoài.
Còn nhớ trong cuộc hội đàm giữa EU, Nga, Ukraine, đại diện Donetsk và đại diện Lugansk tại Minsk (Belarus, 5/9), không phải Tổng thống Poroshenko tham dự mà là một đại diện của chính quyền Kiev, cựu Tổng thống Leonid Kuchma.
Còn ông Poroshenko, khi đó ông ta đang ở đâu? Có thể nói rằng ông vua chocolate đang bận bù đầu đề giải quyết nhiệm vụ mà Kiev giao phó, và cũng là chiếc phao cứu sinh níu kéo lại chức Tổng thống của mình: tìm kiếm viện trợ.
Cuối cùng thì Tổng thống Ukraine cũng nhận được lời phúc đáp. NATO quyết định cung cấp vũ khí sát thương, EU ra lệnh trừng phạt tăng cường kinh tế nước Nga.
 |
| Xe tăng của quân đội Ukraine bị phá hủy trong một cuộc tấn công của phe ly khai vào Mariupol |
Giờ giải lao ngừng bắn này với mong muốn của Kiev sẽ giúp họ bảo toàn được lực lượng, chấm dứt thế thắng áp đảo của quân ly khai, và có thời gian để chờ đợi sự cứu viện ấy phát huy tác dụng.
Trong đó, điều họ mong mỏi nhất là những lệnh trừng phạt của EU sẽ có tác động đến cái đầu kiên định của nước Nga, khiến cho Tổng thống Putin nhìn vào kinh tế mà ngừng giúp sức cho lực lượng ly khai.
Hiệp hai sẽ bắt đầu khi Ukraine cảm thấy sự giúp đỡ đó là đầy đủ và họ tự tin vào cuộc.
Nga - ly khai có sợ hãi?
Toan tính của Ukraine là có thật, nhưng Nga và những người ly khai cũng không phải tay mơ. Nhìn lại cuộc tấn công của Kiev hồi tháng 8/2014: dồn dập, quy mô lớn, tổng lực... nhưng họ không lấy được một tấc đất của Donetsk, Lugansk vững như thành đồng. Và ngay sau đó là những đòn phản công choáng váng.
Phải nói rằng những tay súng ly khai biết cách đánh, và họ đánh một cách hiệu quả. Khiến phương Tây không khỏi lo ngại và đưa ra một loạt cáo buộc Nga đã điều quân ngầm tham chiến.
Đến lúc này, việc Nga có tham chiến hay không vẫn là một dấu hỏi. Nhưng cần nhìn nhận một sự thực, lực lượng ly khai đang ngày càng chắc chân trên chỗ đứng của họ. Nếu Kiev trông đợi sẽ gia tăng sức mạnh sau khi NATO trợ lực, thì một điều chắc chắn xảy ra, sau lệnh ngừng bắn này, nếu tái chiến, người ly khai sẽ mạnh hơn rất nhiều.
Họ có thời gian để nuôi quân, tích lương, nhận thêm vũ khí từ phía Nga. Như Bộ trưởng Quốc phòng Cộng hòa nhân dân Donetsk tự xưng, ông Vladimir Kononov đã cảnh báo: "Với Kiev, mục đích của lệnh ngừng bắn là tập hợp lực lượng và tiến hành một cuộc tấn công. Chúng tôi đã sẵn sàng cho đều này. Trong trường hợp Ukraine tiếp tục có thêm hành động khiêu khích, chúng tôi sẽ buộc phải khai súng đáp trả."
Người ly khai không ngán quân đội Ukraine. Còn Nga, họ có ngán những lệnh trừng phạt của EU? Chắc chắn là không, bởi Moscow đã chuẩn bị đầy đủ những biện pháp đáp trả, như Bộ Ngoại giao Nga ngày 6/9 tuyên bố: "Chúng tôi có rất nhiều biện pháp để lựa chọn, chúng tôi muốn nhìn thấy sự hợp tác từ phía châu Âu."
 |
| Ukraine vẫn phải đối mặt với nguy cơ thiếu khí đốt trầm trọng trong mùa đông này |
Hiệp hai sẽ bắt đầu vào khi nào thì không thể rõ, nhưng thời gian hết giờ thì đã được xác định. Bởi mùa đông châu Âu đang đến gần. Trước mắt Kiev đã thua miền Đông một bàn về vấn đề năng lượng. Họ chỉ có nguồn cung do châu Âu hứa hẹn, đủ để đảm bảo 20% nhu cầu. Trong khi người ly khai chắc chắn được Nga cung cấp 100% nhu cầu khí đốt.
Chưa kể tới những biện pháp trừng phạt của EU, nếu kéo dài và khiến nước Nga vào bước đường cùng, Moscow sẽ không ngần ngại cắt nguồn cung khí đốt của họ. 30% nhu cầu của EU phụ thuộc vào Nga. Con số này không đủ làm EU khuynh gia bại sản, nhưng cũng đủ làm tê liệt nửa Đông của liên minh này.
Kiev vẫn đang phiêu lưu với những tham vọng của mình, còn người ly khai, họ có sẵn trong tay những quân át chủ bài. Và họ có quyền đưa ra yêu sách, hoặc sẽ là quy chế liên bang, hoặc sẽ là một "nước Nga mới" như Donetsk và Lugansk đã tuyên bố.
Chấp nhận ngừng bắn, Kiev đã coi phe ly khai như một bên bằng vai phải lứa, đó đã là thất bại lớn nhất mà chính quyền Ukraine, thậm chí cả phương Tây cũng phải thừa nhận.
No comments:
Post a Comment